Yaz tatiline girdik. Çocuklar daha geç yatmak istiyor. Geç yatan çocuk daha geç kalkıyor. Uyku saatleri değişmekle kalmıyor, yemek saatleri, oyun saatleri de değişiyor. Arkadaşlarıyla sokağa çıkan, parkta oynayan çocuk eve girmek istemiyor. Tatile gidince anne babasıyla aynı odada uyuyan çocuk eve dönünce de aynısını bekliyor. Peki tatilde huyu suyu değişen çocuklarımıza nasıl davranmalıyız? Konuyu pedagog Gözde Erdoğan ile masaya yatırdık.
Çocuklar için tatil daha fazla oyun ve aktivite demek. Ebeveyn olarak genellikle tatil dönemlerinde daha sık dışarı çıkıyor, kalabalık ortamlarda daha fazla zaman geçirebiliyor, dolayısıyla çocukların öğünlerini, uyku zamanlarını da atlayabiliyoruz. Bu sebeple, okul zamanında sürdürdüğümüz düzen de bozuluyor. Uyku ve yemek saatleri değişen çocuklar huysuzluk yapabiliyor. O zaman da kalabalık ortamlarda huzursuzluk çıkmasın diye kurallarımızdan taviz verebiliyoruz. Erdoğan bu durumun çocuğun düzeninin bozulmasının yanında davranış problemlerinin de ortaya çıkmasına sebep olabileceğini söylüyor. Ailelere de bu problemlerin önüne geçmek için şu konulara dikkat etmelerini öneriyor:
Çocukların uyuma ve uyanma zamanlarını belirleyin
Çocuğunuzun günü verimli geçirebilmesi için yatış ve kalkış saatlerini belirleyin. Alıştığı düzenin bozulmaması için saat 8:00-8:30’da güne başlayıp en geç 22.00’de yatmış olmasını tavsiye ediyorum.
Tatilde beslenme düzeninde öğün atlamayın
Genellikle geç güne başlama öğün sıklığının azalmasına neden olur. Bu durumda çocuğun abur cubur istekleri ve ısrarları da artmaya başlar. Bu nedenle uyku zamanları gibi öğün zamanları da çok önemli. Güne tam bir kahvaltı ile başlayıp, ana ve ara öğünleri atlamadan güne devam etmek gerekiyor. Atıştırmalık zamanlarını da beraber düzenleyebilirsiniz. Akşamüzeri ya da akşam yemekten sonra herkesin sevdiği ve sağlıklı keyifli tatlı zamanları ayarlayabilirsiniz.
Kalabalık ortama girmeden kuralları hatırlatın
Tatilde kalabalık ortamlara girmeden önce çocuklarınıza bilgi verin ve kuralları hatırlatın. Kalabalık ortamlarda çocukların istekleri, çok fazla uyaran olması nedeniyle değişebilir ve bu nedenle ısrarcı olabilirler. Farklı bir ortama girmeden önce kuralları ve çocukların haklarını onlarla paylaşın. Böylelikle çocuğunuz bir şey yemek için tutturduğunda yaptığınız anlaşmayı ona hatırlatabilirsiniz. Ayrıca kalabalık ortamlarda hem çocuğunuza hem de size çok fazla müdahale olabilir. Kalabalık ortamda çocuğunuzu uyarıp onun öfkelenmesine ya da ağlamasına sebep olmak yerine ona beklentinizi yalnız kalabileceğiniz bir ortamda dile getirmeye çalışın.
Ekran zamanlarınız belirli olsun.
Bilgisayar oynamayı ve televizyon izlemeyi seven çocuklar tatilde okul ve ders olmadığı için tüm günü bu aktivitelerle geçirmek isteyebilir. Çocuklarınıza televizyon izleme ve bilgisayar oyunları belirli süreler belirleyin. Bu sürelere uyduğunuzda hem çocuğunuz çok fazla ekran başında kalmamış hem de zamanı kendisi yönetmeyi öğrenmiş olur. Çocuklar oyun kurmak konusunda zorluk yaşayabilir ya da çabuk sıkılabilirler. Bu nedenle sıklıkla telefon tablet isteği ile yanınıza gelebilirler. Ebeveyn olarak çocuğunuza oyun konusunda rehber olup yeni oyunlar bulup oyunu başlattığınızda, ekrana olan ihtiyacını azaltabilirsiniz. Böylece çocuğunuz anlaşma sağladığından ekran süresine de kolaylıkla uyum sağlayabilir.
Tatil planlarınızı çocuklarınızla da paylaşın
Çocuklar nelerle karşılaşacaklarını bilmek isterler. Tatilin nasıl geçeceği konusunda çocuklarınıza mutlaka önceden bilgi verin. Çocuklara tatilde günün başında o günün planını anlatın. Nereye gidileceğini, orada kimlerin olacağını, nasıl oyunlar oynayabileceklerini, gidilen mekana göre kuralların ne olduğunun bilgisi önceden çocukla paylaşın.
Tatil dönüşü birlikte aktivitelere devam edin
Tatilde ailesiyle birlikte zaman geçiren çocuklar tatil dönüşünde de bu düzenin devam etmesini isteyecektir. Çocuğunuzun tatil dönüşü sizi işe gönderirken zorlanıyor oluşunu anlayışla karşılamalı ve uzun açıklamalardan kaçınmalısınız. Çocuğunuzun anlayacağı dilden işe gitmeniz gerektiğini anlatmalı eski düzeni sürdürmelisiniz ki çocuğunuz evde hiçbir değişimin olmadığının mesajını alabilsin. Tatil dönüşü de birlikte aktivite yapmaya, vakit geçirmeye özen gösterin. Tatilde aynı odada uyumanız gerekiyorsa, tatil dönüşü eski düzeni hatırlatmanız gerekebilir. Tatildeki zorunluluklardan bahsedilerek eve dönüşte herkesin kendi odasına döneceğini daha tatil dönüşünde çocuğunuza hatırlatmalısınız.
Not: Bu yazı 27 Haziran 2015 tarihli Milliyet Cumartesi ekinde yayınlanmıştır.
Bir cevap yazın