17 Kasım Dünya Prematüre Günü olarak kutlanıyor. Hem erken doğan bir evlat hem de erken doğan bir çocuk annesi olarak annelerin doğumdan sonra değil, doğum öncesinde prematüre doğum ile ilgili bilgi sahibi olmalarının ne kadar gerekli olduğunu biliyorum. Bizler doğuma hazırlanırken emzirme, alt değiştirme ya da çocuk hastalıkları konusunda bir dolu kitap ve yazı okuyor, doktor ve uzmanlara danışıyoruz. Ancak, çok azımız erken doğum hakkında bilgi sahibi olarak doğuma hazırlanıyor. Bunun en önemli sebeplerinden biri belki de prematüre bebek sahibi olmanın gözümüzü korkutması olabilir. Aslında annelerin bu korkuyu kısa sürede üzerinden atıp bebeklerinin kısa sürede sağlıklı gelişimi için çaba harcaması gerekiyor, ancak çoğu anne nereden başlayacağını bilmiyor, aynı anda hem çocuklu hayata alışmak hem de prematüre bebek bakmaya alışmak başlangıçta pek de kolay olmasa gerek.
Dünya genelinde her 10 bebekten birinin prematüre, yani 37. haftadan önce doğduğunu ve ülkemizde de her yıl 150.000 bebeğin prematüre olarak dünyaya geldiğini düşünürsek prematürelik hakkında anneleri bilinçlendirmek için daha yapacak çok şey var. Prematüre anneler artık hikayelerini paylaşmak ve diğer prematüre annelere destek olmak için artık blog yazıyor, seminerler düzenliyor, sosyal medya hesaplarında yaşadıklarını ve önerilerini paylaşarak seslerini duyuruyor. Prematüre annelere destek olmak için çalışan, kendisi de prematüre annesi olan İnci Candemir’de bu annelerden biri.
24 haftalık ve 670 gram bir bebek
İnci Candemir’in prematüre doğum hikayesini daha önce sizlerle paylaşmıştık. 2008 yılında tatil için gittiği Amerika’da oğlu Can’ı 24 haftalık ve 670 gram olarak dünyaya getirmiş ve sonrasında 135 gün hastanede kalmışlar. Bu süreçte hastane bünyesinde görevli olan prematüre bebek ebeveyn danışmanlarından büyük destek almış Candemir. Türkiye’ye döndükten sonra ise hikayelerinin başka prematüre bebek sahibi ailelere yol gösterici ve umut olması için “670 gram ile Hayata Tutunmak’’ adlı kitabı yazmış. Kitabı yazarken ne kadar önemli bir tecrübeye sahip olduğunu fark eden Candemir sonrasında başka annelere destek olmak için bu işin eğitimini almaya karar vermiş ve 2013 yılında ABD Minnesota Üniversitesi’nde Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı eğitimi almış.
Yenidoğan ünitesinde başlayan yolculuk
Candemir, Türkiye’nin ilk ve tek prematüre bebek ebeveyn danışmanı olarak prematüre annelik deneyimini, mesleki bilgilerim ile birleştirerek benzer yolculuğu yapan başka ailelere ışık tutuyor.
Candemir 10 saatlik süren eğitim modüllerinden oluşan danışmanlık hizmetinde prematüre doğumun gerçekleştiği andan itibaren hamileliği erken sonlanan annenin desteklenmesi sağlıyor. Candemir eğitimi şöyle anlatıyor; “Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanı olarak bebeğin yeni doğan yoğun bakım bölümündeki kalış süresi boyunca, aileye prematürelik gerçeği ve yapabileceklerine dair bilgi desteği sağlıyorum. PBED programının ikinci aşamasında ise hastaneden eve taburcu olan prematüre bebeğin evdeki temel bakımı, beslenmesi, uykusu ve gelişimi hakkında aileye eğitim veriyorum.
Candemir ayrıca, Marmara Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, çeşitli özel hastanelerde ve bireysel bazda prematüre bebek sahibi ailelere ve yeni doğan yoğun bakım hemşirelerine eğitim veriyor. İstanbul dışındaki ailelere de Skype üzerinden destek vermeye çalışıyor Candemir.
Kanguru bakımı gelişimde olumlu etkiye sahip
Bebeği yeni doğan yoğun bakımda kaldığı süre boyunca anne tarifsiz korkular ile karşı karşıya kalabilir. Annelerin bu dönemi, bebeklerini sağlıklı şekilde ev götürebildikleri günün geleceğine sabırla, inanarak ve doğru bilgi ile hazırlanarak geçirmeleri gerekmekte. Bu dönemde güçlü olabilmek zor olabiliyor. Candemir bu dönemde olumlu düşünmek ve iyi hissetmenin çok önemli olduğunu vurguluyor; “Bebekler ne kadar minik olursa olsunlar annelerinin duygularını aynalar. Bu yüzden annelerin morallerinin yüksek olması şart.” Yoğun bakımdaki bebek ile annenin uygun koşullarda temas ettirilmesinin olumlu bağlanmanın oluşması için çok önemli olduğunu belirten Candemir ten teması, anne kokusu ve sesinin bebeklerde şifa etkisi yarattığını söylüyor; “Anneler, yeni doğan yoğun bakım ünitesinde kanguru bakımı olarak da bilinen tensel temas üzerine kurulu bakımı talep etmeli, ayrıca ebeveynlerin her ikisi de evde de kanguru bakımına devam etmeli. Kanguru bakımının bebeklerin kilo alımı, uykusu ve gelişimi üzerinde olumlu etkileri olduğu uzmanlar tarafından da onaylanmış durumda”.
Not: PBED 17 Kasım Dünya Prematüre Günü’nde 17 aileye prematüre bebek eğitimi ve kitap hediye ediyor. Prematüre bebeklerin beslenmesi, uykusu, temel bakım ve gelişim gibi konularda aileleri gerekli bilgi ve eğitim ile destekliyor. PBED’in etkinlikleri ve eğitim ile ilgili detaylı bilgi için www.pbed.net adresini ziyaret edebilirsiniz.
Bir cevap yazın