Bir eğitim ve öğretim yılının daha sonuna geldik. Haftaya çocuklar karnelerini alacaklar. Sene boyunca dersleri iyi olup karnesi başarılarla dolu çocukların yanında karnesinde zayıf notları olan ve sene sonunu mutsuz ve kaygılı bitirecek olanlar da var. Peki anne babalar olarak karne alan çocuğumuza nasıl yaklaşmalıyız?
Bana göre karne, öğrencilerin okul hayatında derslerinin ve derslerdeki durumunun takibi amacıyla verilen bir belge. Çocukların derslerini olduğu kadar sosyal becerilerini, arkadaşlarıyla ilişkilerini, kurallar karşısındaki tutumunu ve grup içerisindeki uyum ve çalışma halini öğretmenlerin gözlemleriyle yansıtıyor karneler. Peki çocuklarımız karne aldığında biz nasıl bir davranış sergilemeliyiz? İşte karne günü için önerilerim:
Karne günü çocuklarımız ister istemez heyecanlı oluyorlar. Her anne baba çocuğunun başarılı olmasını isteyeceği için bu heyecan bizlere de bulaşıyor. Ancak karnenin tek başına bir başarı göstergesi olmadığını unutmayarak bu güne özel anlamlar yüklememeli, karnesindeki tüm notları yüksek olmayan çocuklarımızın kendilerini başarısız hissetmesinin önüne geçmeliyiz.
Sadece ders başarısına odaklanmayın
Karne günü yapacağımız en büyük yanlış aslında sadece ders başarısına ya da başarısızlığına odaklanmak olacak. Ders notları orta, ancak sosyal becerileri ve okuldaki uyumu yüksek olan bir çocuğu başarısız saymak ya da ders notları oldukça yüksek ancak davranış notları düşük olan bir çocuğu başarılı saymanın pek de uygun olmadığını düşünüyorum. Anne babalar olarak ilk yapmamız gereken, karnedeki bilgileri bir bütün olarak değerlendirmek. Çocuklarımızla karneleri hakkında konuşurken de öncelikle karnelerinde iyi olan derslerden ve davranışlardan başlayarak olumlu ifadeler kullanmak iletişim kurmak ve zayıf notların sebebini anlayabilmek için yapıcı bir adım olacaktır.
Çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamayın
Karnesinde çok fazla zayıfı olan çocuğumuza onu aşağılayıcı, başka çocuklarla kıyaslayıcı ve utandırıcı sözler söyler ve sevdiği şeylerden mahrum bırakıcı cezalar verirsek onun kişilik gelişimini olumsuz etkiler, kendine güvenini zedelemiş oluruz. Çocuğumuzun karnesi başarılıysa da aynı şekilde onu sürekli güzel sözler söyleyerek yüceltmek, tüm isteklerini yerine getirmek, istediği her şeyi karne hediyesi olarak satın almak da çocuğumuzun gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bu durumda, her başarılı olduğu işte ödül ve güzel söz duymayı bekleyen, bir işi ya da ödevi sadece ödül için yapmaya başlayan, başarı odaklı yaşayan çocuklar yetiştirme yolunda ilerliyor olabiliriz. Karnelere gerekenden fazla anlam yüklememeli, karneyi çocuklarımızın durumunu gösteren bir belge olarak yorumlamalıyız. Karnede zayıf olan konuları çocuklarımızla konuşmalı, bunları geliştirmek için neler yapabileceğimize mümkünse birlikte karar vermeliyiz. Karnesi zayıf olan çocuğun çalışmak ve başarmak için ekstra motivasyona ihtiyacı olabilir, onu cezalandırmak ve aşağılamak bu durumda tam tersi bir etki yaratarak sevilmediğini, istenmediğini hissetmesine sebep olabileceği gibi çocuğumuzu okuldan ve arkadaşlarından da soğutabilir.
Çocuğunuzla birlikte plan yapın
Karnesi zayıf gelen çocuğunuzla oturup sakin bir ortamda konuşun. Ona zayıflar hakkında ne düşündüğünü, neleri yapmakta zorlandığını sorun. Bunları düzeltmek için önerilerini dinleyin. Siz de kendi çözüm önerilerinizi paylaşın ve onun da çözüm sürecinde söz sahibi olmasına, karar vermesine ve kendini ifade etmesine izin verin. Örneğin; matematik notları düşükse tatilde yapabileceği bir çalışma kitabı alıp birlikte üzerinden geçilebilir ve ihtiyacı olduğu konularda ona yardım edebilirsiniz. İngilizce notları düşükse birlikte kelime oyunları oynayabilir, film seyredebilir ya da İngilizce kitap okuyabilirsiniz. Türkçe ve yabancı dilleri geliştirmek için mektup arkadaşı (ya da günümüzde e-mail arkadaşı) bulabilir ve onu yazmaya teşvik edebilirsiniz.
Karne hediyesi yerine yaz tatili hediyesi verin
Karnesi ve notları iyi olan çocuklarımızı da “başarılı olmak zaten görevleri” diyerek görmezden gelmemeliyiz. Onların başarısını tebrik etmek, anne baba olarak bizi ne kadar mutlu ettiklerini dile getirmek önemli. Karnesi iyi olan çocuklarımıza “karne hediyesi” yerine “yazın keyifli vakit geçirme” hediyesi alınabilir. Örneğin; yazın okuyabileceği kitaplar, istediği bir spor ya da müzik aleti, arkadaşlarıyla oynayabileceği zeka geliştirici ve eğitici kutu oyunları ya da deney setleri hediye olarak ilk sayabileceklerim arasında.
Kötü karnenin sebebini araştırın
Çocuğunuzun öğretmenleri ve okul ile de iletişimde olarak kötü karnenin sebeplerini araştırın. Kötü karnenin sebebi bazen arkadaş ilişkilerinde yaşananlar, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu, görme veya işitme problemleri ya da aile içerisinde yaşanan sıkıntılar olabilir. Bu nedenle, kötü karnenin gerçek sebebini öğrenip çocuğumuza ona göre yaklaşmalı ve çözüm üretmeliyiz.
Çocuklarımızın karnelerinin bizlerin de ebeveynliğinin bir göstergesi olduğunu düşünüyorum zira sene boyunca çocuklarımızın ders ve okuldaki durumlarını düzenli olarak öğretmenleriyle ve çocuklarımızla görüşerek takip edersek, sen sonunda karne zamanı büyük hayal kırıklıkları yaşamayız. Çocuklarının okul hayatına ilgi göstermeyip başarıyı sadece karne notlarıyla ölçen anne babalara ben de zayıf not veriyorum, bakalım sizlerin karnesi nasıl?
Not: Bu yazı 6 Haziran 2015 tarihli Milliyet Cumartesi ekinde yayınlanmıştır.
Bir cevap yazın